Bu yazımızda İDEA KLİNİK ameliyatsız varis tedavi merkezlerinde hastalığın nasıl tedavi edildiği, hangi yöntemlerin kullanıldığı ve bütün varis tedavi yöntemleri avantaj ve dezanatajları ile birlikte ele alınacaktır.
Varis hastalığının nasıl tedavi edildiğinin anlaşılması i ve ilerlemesinin engellenmesi çin hastalığın yapısının bilinmesi faydalı olacaktır.
Varis Nedir? Varis (Toplardamar Genişlemesi) Neden Olur?
İnsan vücudunda kanın dolaşımını sağlayan iki ana damar grubu bulunmaktadır. Bunlar atardamar ve toplardamarlardır. Atardamar temiz kanın kullanılmak üzere vücuda dağıtılmasını sağlamaktadır. Toplardamarlar ise kullanılan kanın temizlenmek üzere kalbe taşınmasından sorumludur.
Toplardamarlar üzerinde kan kalbe taşınırken geriye kaçmasını engelleyen kapakçıklar bulunmaktadır. Bu kapakçıkların bozulması kirli kanın damarda birikmesine neden olmaktadır. Biriken kirli kan damarın yapısının bozulmasına yani damar genişlemesine neden olarak varis hastalığının oluşmasına neden olmaktadır.
Uzun süre ayakta kalmak, uzun süre oturmak, fazla kilolu olmak, gebelik, genetik yatkınlık ve ileri yaş gibi faktörler varis oluşmasına neden olmaktadır. [1]
Varis Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Varis hastalığında uygulanan tedaviler ameliyatlı ve ameliyatsız yöntemler olmak üzere 2 ye ayrılmaktadır. Ameliyatsız varis tedavi yöntemlerinin geliştirilmesi sayesinde uzun hastane yatışına neden olan varis ameliyatları güncelliğini yitirmiştir.
Varis Ameliyatları – Ameliyatla Varis Tedavisi
Varis hastalığının tedavisinde uygulanan en eski yöntem ameliyat tedavisidir. Varis ameliyatı denince akla ilk olarak varise neden olan sorunlu damarın cerrahi müdahale ile vücuttan komple çıkarılmasıdır. Bu yöntem Strippng (Sıyırma) Tekniği olarak bilinen yöntemdir. Bu yöntemin güncel hali ise mikro cerrahi müdahale ile uygulanan mikroflebektomi yöntemidir. Bu yöntem ameliyat denemeyecek düzeyde minimal bir delikten sorunlu damarın çıkarılması mantığına dayanmaktadır.
Ameliyat yöntemleri arasında uygulayıcısı en az olan ve en meşakkatli ameliyatlı tedavi ise kapakçık onarımıdır.
Strippng (Sıyırma) Tekniği
En eski varis tedavi yöntemidir. Genel anestezi ya da belden aşağı uyuşturma ile hastane ortamında uygulanmaktadır. Bu yöntemde amaç uygun yerden kesi açılarak varisli damarın vücuttan çıkarılmasıdır.
Ameliyatlı bir tedavi olmasından dolayı kesi ve dikiş uygulanır. Bu nedenle tedavi sonrasında kayda değer bir ameliyat izi olur. Bu durumda hastalarda estetik kaygıya neden olabilmektedir.
Ek olarak anestezi altında uygulanmasından dolayı anestezinin neden olacağı yan etkiler yaşanmakta ve hastane yatışı gerekmektedir.
Hasta konforu düşük, estetik kaygıya neden olan ve hastane yatışına neden olan bir tedavi olmasından dolayı pek tercih edilmemektedir.
Kapakçık Onarımı
Kapakçık onarımı kulağa çok mantıklı bir tedavi yöntemi olarak gelmesine karşın uygulanması oldukça zor ve başarı oranı doktor becerisine dayalı bir yöntemdir. Uygulayan doktor sayısı sınırlıdır. Tedavide amaç vücudun başka bir yerinde bulunan ve işlev kaybı olmayan kapakçığı çıkarılarak sorunlu kapakçıkla değiştirilmesidir.
Ameliyatsız yöntemlerin geliştirilmesi ve oldukça pratik bir şekilde uygulanabilmesi kapakçık onarımının güncelliğini neredeyse tamamen yitirmesine neden olmuştur.
Ameliyatsız yöntemlerde sorunlu damar kalıcı olarak kapatılır. Bu sayede varis ve varisin neden olduğu tüm şikayetler ortadan kalkmış olur.
Varisli damarın kapatılmasının sağlık açısından herhangi bir zararı yoktur. Çünkü varisli damar zaten işlevini yitirmiş bir damardır.
Mikroflebektomi[2]
Mikro flebektomi varis ameliyatlarına alternatif olarak geliştirilmiş oldukça pratik ve başarılı bir tedavi yöntemidir. Hastane yatışına gerek kalmadan, klinik ortamında kolaylıkla uygulanabilmektedir.
Mikro flebektomi yöntemi genellikle çok kalın ve ameliyatsız yöntemlerle tedavide uzun seanslar gerektiren damarlarda uygulanmaktadır. Bu tedavi yönteminde sorunlu damarın baş kısmı tespit edilir. Bu alana çok minimal bir delik açılır ve bu delikten örgü tığına benzer bir alet yardımı ile damar çekilerek çıkarılır. Sonrasında ise damar bağlanır, delik açılan alana gerekli olması halinde dikiş atılır ve tedavi tamamlanır.
Ameliyatsız Varis Tedavi Yöntemleri
Ameliyatlı tedavilerde hasta konforunun düşük olması, iş gücü kaybı yaşanması ve estetik kaygıya neden olması gibi pek çok dezavantaj bulunmaktadır. Bu tür dezavantajların ortadan kaldırılması için hasta konforunun yüksek olduğu ve estetik kaygıya neden olmayan ameliyatsız tedaviler geliştirilmiştir.
Güncel olarak uygulanan ameliyatsız varis tedavi yöntemleri şunlardır;
Lazerle Varis Tedavisi
Radyo Frekansla Varis Tedavisi
Skleroterapi ile Varis Tedavisi
Köpükle Varis Tedavisi
Yapıştırma ile varis tedavisidir.
Lazerle Varis Tedavisi[3]
Lazer cihazı sağlık alanında 2000li yıllardan beri güvenle kullanılmaktadır. Varis tedavisi de lazer cihazının kullanıldığı alanlardan birisidir. Lazerle varis tedavisi 2 farklı yöntemle uygulanmaktadır.
Bunlar; EndoVenoz lazer Ablasyonu yani EVLA (damar içinden uygulanan lazer tedavisi) ve cilt yüzeyinden uygulanan lazer tedavisidir.
EndoVenoz lazer Ablasyonu hastane ortamında uygulanmaktadır. Tedavide ultrason cihazı eşliğinde lazer cihazı ile sorunlu damara giriş yapılır. Sorunlu damar baştan sona lazer ışını ile taranır. Bu sayede sorunlu damar kalıcı olarak kapatılır. Kirli kan damarda birikemez ve varis oluşamaz.
Cilt yüzeyinden lazer uygulaması ise kılcal damar sorunlarının tedavisinde tercih edilmektedir. Bu işlem için exotherme lazer kullanılır. Özellikle yüz bölgesinde bulunan kılcallar için lazer tedavisi tercih edilmektedir. Cilt yüzeyinden uygulanan lazer tedavisi damar genişlemesine yani küçük ve orta büyüklükteki varislere etki etmez.
Radyo Frekansla Varis Tedavisi[4]
Radyo frekansla varis tedavisinde mantık aynıdır. Radyo frekansla varis tedavisi de 2 farklı yöntemle uygulanır. Bunlar EndoVenoz RadyoFrekans Ablasyonu yani damar için radyo frekans tedavisi ve cit yüzeyinden uygulanan tedavidir. Lazer ve radyo frekans tedavileri aynı şekilde uygulanır. Tek fark cihazların gücü yani etki ettiği alandır.
Lazer cihazı ortalama 1 cm alana etki ederken, rf cihazı 7 cm alana etki edebilmektedir. Bu sayede varis tedavisinde lazerden daha etkili sonuçlar daha kısa sürede alınmaktadır.
İlaçla Varis Tedavisi
Bir diğer ameliyatsız varis tedavi yöntemi ilaç enjeksiyonu ile varis tedavisidir. 2 farklı yöntemle uygulanır. Bunlar skleroterapi ve köpük tedavisidir. Her iki tedavi yöntemi aynı şekilde uygulanır ve aynı etken madde kullanılır.
Skleroterapi yönteminde enjekte edilecek ilaç likid yani sıvı halde kullanılır. İnce ve orta kalınlıkta varislerin tedavisinde kullanılır.
Köpük tedavisinde ise ilaç hava ile tepkimeye sokularak köpük formuna getirildikten sonra kullanılır. Bu sayede büyük ve kalın varislerin tedavisinde damarın her alanına etki etmesi sağlanır.
Tedavi iğne yaptırmak kadar kolaydır. Herhangi bir ön hazırlık gerekmez. Tedavi ilacın sorunlu damara enjekte edilmesi ile tamamlanır. Çok yaygın varislerde birden fazla seans gerekebilmektedir.
Tedavi sonrasında hasta 5 dk dinlenerek gündelik hayatına dönebilir.
Yapıştırma (Zamkla) Varis Tedavisi
Mantık olarak ilaçla varis tedavisi ile benzerdir. Ancak bu yöntemle kullanılan etken madde genişlemiş sorunlu damarın birbirine yapışmasını sağlayarak varisi tedavi etmektedir. Başarılı bir varis tedavi yöntemidir. Hasta aynı gün sosyal hayatına dönebilir.
Varis Tedavi Yöntemlerinin Karşılaştırılması
Ameliyatlı Varis Tedavisi Avantajları – Dezavantajları
Hasta konforu düşüktür.
Hastane yatışı gerekir.
Anestezinin neden olduğu bulantı, kusma gibi yan etkiler yaşanır.
Kesi ve dikiş olmasından dolayı estetik kaygı yaşanır.
İş ve sosyal hayatına ara vermek gerekir.
Tedavi sonrasında sıkı bandajlar ve varis çorabı kullanımı zorunludur. (doktorun önerisine göre 3-6 ay)
İyileşme sürecinde pansuman yapılması gerekir.
Ameliyatta yalnızca büyük varisler tedavi edilebilir.
Ameliyatsız Varis Tedavisi Avantajları – Dezavantajları
Hasta konforu yüksektir.
Hastane yatışı gerekmez.
Klinik ortamında varis yoğunluğuna göre 15-20 dakika da uygulanır.
İş gücü kaybı yaşanmaz. Hasta aynı gün sosyal hayatına döner.
Kesi ve dikiş yoktur. Bu sayede estetik kaygı yaşanmaz.
Anestezi uygulanmaz. Bu sayede anesteziye bağlı yan etkiler yaşanmaz.
Ameliyatsız yöntemlerle en ince kılcallar bile kalıcı olarak tedavi edilebilir.
Ameliyat korkusu olan hastalar için iyi bir seçenektir.
Hastane yatışı olmamasının bir diğer avantajı ise tedavinin daha ekonomik olmasıdır.
Ameliyatsız Varis Tedavilerinin Yan Etkisi Var Mıdır?
Ameliyatsız varis tedavileri güvenle uygulanmaktadır. Lazer, skleroterapi gibi yöntemlerle varisli damarın kapatılmasının herhangi bir yan etkisi yoktur. Kapatılan damarlar zaten işlevini yitirmiş ve kan akışının olmadığı damarlardır. Bu damarların kapatılması sayesinde kirli kanın damarda birikmesi de engellenmiş olur.
Varis Tedavisi İçin Hangi Doktora Gidilir?
Varis toplardamarlarda ortaya çıkan bir sorundur. Bu nedenle tedavi için kalp ve damar cerrahisi uzmanları tercih edilmelidir. Kalp ve damar cerrahisi uzmanının fleboloji (varis) alanında tecrübeli olması da faydalı olacaktır.
Varis Teşhisi Nasıl Konulur?
Varis teşhisi için hastanın dinlenmesi, fiziksel muayene ve damar ultrasonu anlamına gelen doppler çekilmesi yeterlidir.
KAYNAKLAR
[1] Antani, M. R., & Dattilo, J. B. (2017). Varicose Veins.
[2] Ombrellino, M., & Kabnick, L. S. (2005, September). Varicose vein surgery. In Seminars in interventional radiology (Vol. 22, No. 03, pp. 185-194). Copyright© 2005 by Thieme Medical Publishers, Inc., 333 Seventh Avenue, New York, NY 10001, USA..
[3] Yao, P., & Mukhdomi, T. (2020). Varicose Vein Endovenous Laser Therapy.
[4] Joh, J. H., Kim, W. S., Jung, I. M., Park, K. H., Lee, T., Kang, J. M., & Consensus Working Group. (2014). Consensus for the treatment of varicose vein with radiofrequency ablation. Vascular specialist international, 30(4), 105.